Geschiedenis van het gebouw
De van den Kornputkazerne dateert uit 1939 en is één van de zestien infanteriekazernes die gebouwd zijn naar een standaardontwerp van kapitein der genie A.G. Boost en die bestemd zijn voor de zogenaamde grensbataljons.
In zeer korte tijd, eind 1937, begin 1938 werd onder leiding van Boost een grondplan ontworpen volgens het paviljoensysteem.
Een kanttekening past bij de standaardontwerpen voor de zestien Boostkazernes die bij nadere beschouwing toch niet zo standaard zijn. De eerste verschillen ontstaan doordat de plattegronden bepaald werden door het beschikbare kavel. Maar ook de U-vormige hoofd/poortgebouwen, dat op één kazerne niet U-vormig is, kennen verschillen. Er zijn verschillen in lengte van de voorgevel en in lengte en uitvoering van de poten van de U. Ook zijn er minstens drie andere variaties: poorten met een halfronde boog of doorgang met rechte latei en de verschillende uitvoeringen van de ramen boven en de kleine uitbouwtjes direct naast de poort. De vrijheid bestond voor de eerstaanwezend ingenieur om eigen variaties aan te brengen, die aansloten bij de plaatselijke bouwtraditie.
Ook de standaard legeringsgebouwen kennen door spiegeling twee varianten. Op meerdere kazernes is bij een deel van deze gebouwen de lengte aangepast. Nog meer verschillen ontstonden door variaties in kleuren metselsteen en ook zijn niet overal zwarte dakpannen toegepast, maar rode. Al deze verschillende mogelijkheden zorgden ervoor, dat geen van deze zestien kazernes gelijk is aan een andere.
De Johan van den Kornputkazerne werd begin 1940 opgeleverd en gedurende de oorlogsjaren door de Duitsers gebruikt.
Van toen naar nu
In 1998 stootte het ministerie van Defensie de kazerne af. Sindsdien zijn de gebouwen een tijdlang in gebruik geweest als asielzoekerscentrum.
Voor de ontwikkeling van het Van den Kornputkwartier zijn de meeste oude kazernegebouwen gesloopt.
Het markante poortgebouw aan de Meppelerweg en de twee achterliggende legeringsgebouwen B en C, de keuken/eetzaal en gebouw G zijn in de nieuwe opzet behouden.
Na een ingrijpende renovatie is het poortgebouw onder andere door het RIBW in gebruik voor een begeleid wonen-project van autistische jongeren en worden in de legeringsgebouwen appartementen en kopwoningen ondergebracht.
Het vrijgekomen kazerneterrein zal bebouwd worden met ongeveer 400 huur- en koopwoningen en door het leven gaan als Kornputkwartier.
De rechter U-poot van het hoofdgebouw is drastisch verbouwd en ook de raampartijen aan de voorkant van het gebouw zijn licht gewijzigd.
Het deel rechts van de poort is bewoond. De linkerzijde van het gebouw, de kant met de gymzaal, is verbouwd en nu in gebruik door Biljartvereniging Steenwijk.
De Legeringgebouwen B en C worden verbouwd tot appartementen. De keuken/eetzaal wordt tot 2013 gebruikt als school en zal daarna alsnog gesloopt worden. De overgebleven kazernegebouwen worden in de toekomst aan drie kanten ingesloten door nieuwe bebouwing. Het driehoekige grasveld links van het hoofdgebouw is qua bestemming nog onderwerp van discussie.
Naamgever
Johan van den Kornput (Breda , april 1542 – Groningen, 17 september 1611) was een Nederlandse militair tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Sinds 1574 was hij betrokken bij de opstand tegen Spanje.
In 1578 is Van den Kornput actief bij de belegering van Deventer door George van Lalaing, graaf van Rennenberg, de stadhouder van Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel. Rennenberg liep echter in 1580 over naar de Spanjaarden. Hierna vond Van den Kornput Rennenberg tegenover zich bij Steenwijk, in een beleg dat van 19 oktober 1580 tot 22 februari 1581 duurde. Van den Kornput verdedigde de stad met zijn troepen. Rennenberg wist de stad niet in te nemen en trok weg. In 1582 werd Steenwijk, na het vertrek van Van den Kornput, alsnog door de Spanjaarden onder Francisco Verdugo ingenomen.
Van den Kornput hield zich dan bezig met andere zaken, zo was hij aktief bij het ontwerpen van vestingwerken en belegeringsmiddelen
Tien jaar na de inname van Steenwijk, in juni 1592, werden de Spanjaarden weer uit Steenwijk gejaagd door de troepen van prins Maurits. Ook Van den Kornput was weer van de partij; hij nam deel aan de belegering, waarbij hij o.a. uitkijktorens op wielen bouwde om vanuit verschillende punten in de stad de bezigheden van de vijandelijke troepen te kunnen waarnemen. Deze rijdende uitkijktoren werd later bekend als “Kornputtoren” of “kijk in de pot”. Op 4 juli 1592 gaven de Spanjaarden de verdediging van de stad op.
Zijn laatste jaren sleet hij als garnizoenscommandant van Coevorden en Emden. Hij overleed op 17-9-1611 en werd begraven in de Martinikerk te Groningen.